مصلی تاریخی مشهد،
درمیان هیاهوی خیابان های مشهد و همهمه زائران ورهگذران جایی هست که تاریخ ،هنر و نیایش درهم تنیده شده اند ،اینجا مصلی تاریخی مشهد است بنایی بازمانده از عهد صفوی ،آرام و استوار نشسته در دل تاریخ شهر.
در مسیر بازگشت از دل تاریخ مصلی فرصت را از دست ندهید.برای اقامتی آرام و دل نشین ،با رزرو هوشمندانه تان در
هتل سرا فاصله تاحرم ،بازار و این اثر تاریخی را کوتاه کنید.
مصلی یعنی چه؟
“مصلی” در لغت به معنای محل برگزاری نماز جماعت و نماز عید است. اما مصلی تاریخی مشهد،چیزی فراتر از یک
جایگاه عبادت است .این بنا در حقیقت روایتگر لحظه هایی است که مردم در قرون گذشته در زیر سقف آسمان ،نماز عیدشان را با خلوص وشکوه می خواندند .
نگاهی به تاریخچه مصلی تاریخی مشهد
مصلی تاریخی مشهد در دوران صفویه ساخته شد،زمانی که هنر معماری در اوج خود می درخشید وشاهان صفوی توجه ای ویژه به ساخت بناهای مذهبی و مردمی داشتند .برپایه اسناد تاریخی بنای تاریخی مشهد در اواخر قرن دهم یا اوایل قرن یازدهم هجری قمری ساخته شده است و دردوره های مختلف،تعمیر و مرمت شده است اما روح اصیل خود را حفظ کرده است.

اگر به دیدن مصلی تاریخی مشهد علاقه مند شدی ،پیشنهاد می کنیم سری هم به موزه آستان قدس رضوی بزنی. اونجا با آثار تاریخی ،نسخه های خطی و گنجینه هایی رو به رومی شی که خیلی خوب میتونن تصویر کامل تری از گذشته مشهد بهت بدن.
مصلی تاریخی مشهد ؛یادگار صفویان یا قبل تر؟
در دل قرن ها ،جایی میان تاریخ و افسانه ،مصلی تاریخی مشهد آرام آرام قد کشیده .پژوهشگران معتقدند که بنای اولیه مصلی تاریخی مشهد در اواخر دوره تیموری یا اوایل دوران صفوی ساخته شده است یعنی حدود اواخر قرن 9 و اوایل قرن 10 هجری قمری (حدود800سال پیش) در آن زمان شاه اسماعیل صفوی،بنیانگذار سلسله صفوی ،مشهد را به عنوان یکی از قطب های مذهبی ایران به رسمیت شناخت و حمایت از ساخت وساز های دینی و فرهنگی را آغاز کرد .
گرچه سند دقیقی از اینکه چه کسی مستقیما فرمان ساخت مصلی تاریخی مشهد را صادر کرد در دست نیست اما
بیشتر منابع ساخت مصلی تاریخی مشهد را به دوران صفوی نسبت می دهند .زمانی که معماری مذهبی در ایران به اوج شکوفایی رسید
احتمالا معمارانی از طوس یا هرات مصلی تاریخی مشهد را ساختند
درآن دوره بسیاری از استاد کاران ومعماران بزرگ از شهر هایی مانند هرات وطوس به مشهد آمدند تا در پروژه های مذهبی مشارکت کنند .باتوجه به نوع طاق ها ،سازه اجری و تناسب فضایی مصلی تاریخی مشهد، احتمالا از سبک معماری خراسانی بهره گرفته شده.سبکی ساده ،محکم و در عین حال معنوی
پس از صفویان مصلی تاریخی مشهد چه شد؟
در دوران قاجار این بنا همچنان کارکرد خود را حفظ کرد و گاهی برای نماز باران یا مراسم عید استفاده می شد
اما با گسترش شهر و تغییر سبک زندگی مردم ،کم کم از کارکرد فعال مصلی تاریخی مشهد کاسته شده وامروزدر سکوتی با شکوه ،تنها به نظاره تاریخ نشسته است.
ویژگی های معماری مصلی تاریخی مشهد
بنای آجری مصلی تاریخی مشهد با طاق های بلند و ایوانی ساده ولی پر ابهت،نمونه ای از معماری بی تکلف اما ژرف ایرانی است .شاید در نگاه اول شکوه گنبد ها یا کاشی کاری های مرسوم را نداشته باشد .اما زیبایی اش ،در سادگی است. در هم نشینی نور و سایه ،درسکوت اجری دیوار ها و نجوایی که از دل قرن ها به گوش می رسد.
مصالح و متریال معماری مصلی مشهد
اصلی ترین مصالح بکار رفته در مصلی تاریخی مشهد آجر های دست ساز خراسانی است آجر هایی پخته شده با خاک محلی که گرمای آفتاب مشهد را در جان خود دارند . این آجر ها با تناسبی هنرمندانه در ساخت.
طاق نماها
دیوار های حجیم
و ایوان های کشیده
برخی از اجزای خاص مصلی تاریخی مشهد
طاق های بلند وکشیده که فضای مناسبی برای اقامه نماز در مصلی تاریخی مشهد فراهم می کند
صحن وسیع روباز که میزبان نماز جمعه وعید بود.
وردپای ظریفی از هنر آجرکاری ایرانی که در دل هر گوشه وکنج آن پنهان شده است
جایگاه فرهنگی و معنوی مصلی تاریخی مشهد
مصلی تاریخی مشهد فقط یک بنای معماری نیست،یادآور سبک زندگی ؛آیین ها و باورهای مردم مشهد،در قرن های گذشته است .جایی که مردم بی هیچ تجملی برای عبادت ،دعا و اجتماع گرد هم آیند . این مکان پیوند میان مردم و آسمان بود . سکویی برای پرواز روح.
موقعیت فعلی مصلی تاریخی مشهد
مصلی در منطقه قدیمی مشهد قرار دارد و امروز، با وجود،تغییرات شهری همچنان پا برجاست .گرچه دیگر محل اقامه نماز نیست اما به عنوان یکی از اثر تاریخی ثبت شده ،ارزشمند وقابل بازدید است.
محل دقیق مصلی تاریخی مشهد
مصلی تاریخی مشهد در خیابان مصلی واقع در بافت قدیمی شهر مشهد قرار دارد آدرس دقیق تر به صورت زیر است:
مشهد ،خیابان مصلی ، نزدیک تقاطع ،خیابان شهد مفتخ (مصلی شمالی و جنوبی)
این بنا در نزدیکی چهارراه شهدا (چهارراه نادری سابق)
فاصله نه چندان دور از حرم مطهر رضوی دارد.
دسترسی به مصلی تاریخی مشهد
ازحرم امام رضا (ع) با ماشین حدود 10 دقیقه و پیاده روی حدود 20 تا25 دقیقه فاصله دارد .
ایستگاه های اتوبوس وتاکسی در نزدیکی خیابان مصلی فعال هستند.
اگر از ایستگاه قطار مشهد یا پایانه مسافر بری امام رضا حرکت کنید با تاکسی یا اسنپ حدود 15 تا20 دقیقه می رسید
شرایط بازدید از مصلی تاریخی مشهد
ساعات مشخصی ندارد و معمولا به صورت دائمی برای عموم بازنیست.
در برخی از مناسبت های خاص یا با هماهنگی های ویژه با اداره میراث فرهنگی مشهد امکان بازدید گروهی فراهم می شود
بازدید های عمومی از مصلی تاریخی مشهد ،در ایام فرهنگی یا هفته میراث فرهنگی(معمولا در اردیبهشت ماه)بیشتر انجام می گیرد
نمای بیرونی مصلی تاریخی مشهد قابل مشاهده و عکاسی است اما ورود به فضای داخلی معمولا با محدودیت مواجه است
توجه
چون این بنا در منطقه مسکونی و شلوغ قرار دارد و کاربری فعالی ندارد . بازدید بدون هماهنگی ممکن است بی نتیجه باشد.پیشنهاد می شود اگر علاقه مند به بازدید هستی با اداره میراث فرهنگی خراسان رضوی یا تورهای گردشگری تاریخی مشهد هماهنگ کنی
دسترسی از خیابان نواب صفوی به مصلی
فاصله نزدیک:ساختمان مصلی در انتهای بلوار مصلی قرار دارد درست در نزدیکی خیابان نواب صفوی
اگر از ابتدا خیابان نواب صفوی(مثلا میدان پنج راه پایین خیابان)ادامه دهید و وارد بولوار مصلی شوید ظرف حدود 5 تا 8 دقیقه به مصلی می رسید.
خیابان نواب صفوی ایستگاه های متعدد اتوبوس دارد وخطوط تاکسی هم روی آن فعال است که عبور آن ها به بولوار مصلی را ساده می کند
چرا باید از مصلی تاریخی مشهد دیدن کنیم؟
اگر دلتان می خواهد حرم را فراتر از حرم و بازار ببینی ،اگر به دنبال کشف لایه های پنهان این شهر هستی مصلی تاریخی مشهد منتظر توست.
اگر قصد سفر به مشهد داری و دوست داری نزدیکی حرم ، بازار ها و جاهای دیدنی مثل مصلی اقامت راحتی داشته باشی ،پیشنهاد می کنم برای رزرو هتل مناسب ، به صفحه ی ما در سروش سر بزنید.